ทำไมนวดแล้วเรอ?
นวดแล้วเรอ เป็นอาการที่หลายคนเคยประสบหลังเข้ารับบริการนวดกดจุดหรือการนวดแผนไทย โดยเฉพาะเมื่อนวดบริเวณท้องหรือแนวลม หลายคนอาจสงสัยว่าเรอแบบนี้เป็นเรื่องผิดปกติหรือไม่ บางคนถึงกับคิดว่าตัวเองแพ้การนวด แต่ในความเป็นจริงแล้ว อาการนี้ถือเป็นสัญญาณที่ดีในมุมมองของแพทย์แผนไทย
การเรอเป็นเรื่องดีหรือไม่?
ในทางแพทย์แผนไทย อาการเรอหลังนวดถือเป็นเรื่องปกติ เพราะร่างกายกำลังปรับสมดุล และขับลมส่วนเกินที่เคยคั่งค้าง แต่หากมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น:
-
เรอร่วมกับเจ็บหน้าอก
-
คลื่นไส้
-
หายใจลำบาก
ควรหยุดการนวดและปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทันที เพราะอาจมีปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร หรือภาวะอื่นที่ไม่เกี่ยวกับการนวด
ทำไมบางคนไม่เรอเลย?
ไม่ใช่ทุกคนที่นวดแล้วจะมีอาการเรอ บางคนอาจแสดงออกในรูปแบบอื่น เช่น:
-
ผายลม
-
ท้องร้อง
-
ง่วงนอนหลังนวด
อาการเหล่านี้เป็นผลจากร่างกายที่กำลังตอบสนองต่อการกระตุ้นเช่นเดียวกันกับการเรอ ดังนั้นแม้ไม่มีอาการเรอก็ไม่ได้แปลว่าไม่ได้ผล
หลักการทางการแพทย์แผนไทย
ร่างกายมนุษย์มีเส้นประธานสิบที่เปรียบเสมือนถนนใช้เป็นเส้นทางเดินของลมไปทั่วร่างกาย (ลมในเส้น)
เมื่อร่างกายมีความผิดปกติที่ส่งผลให้เกิดการขัดขวางเส้นทางเดินของลม ทำให้เกิดการคั่งอั้นของลมในบริเวณต่างๆ ส่งผลให้มีอาการชา ตึง ปวด เมื่อย หน้ามืด วิงเวียน การกดนวดและการประคบสมุนไพรจะกระตุ้นการไหลเวียนของลมให้ไหลเวียนได้ดีขึ้น จึงทำให้สามารถเกิดการเรอหรือผายลมได้
ปัจจัยที่ส่งผลถึงปริมาณของลมในเส้น
💨 อาหาร เมื่อรับประทานอาหารที่ย่อยยาก บดเคี้ยวอาหารไม่ละเอียด ส่งผลให้เกิดลมในท้องที่มีจำนวนมากแทรกเข้าสู่ทางเดินเส้นประธานสิบ
💨 อากาศเย็นและการอยู่ในอิริยาบถเดิมนานๆส่งผลให้ลมในเส้นเคลื่อนไหวลดลง มัดกล้ามเนื้อซึ่งเป็นธาตุดิน เกิดการเกร็งตึง ส่งผลให้ลมคั่งอั้น
💨 ความเครียด ทำให้ธาตุไฟและธาตุลมเพิ่มสูงขึ้น ธาตุน้ำในกล้ามเนื้อลดลง ธาตุดินแข็งตึง ขัดขวางทางเดินของลม
หลักการทางวิทยาศาสตร์
ระบบประสาทอัตโนมัติ แบ่งออกเป็น 3 ระบบ คือ
- ระบบซิมพาเทติก ทำให้ร่างกายตื่นตัว ต่อสภาวะความเครียด พร้อมที่จะรับมือต่อภารกิจต่างๆ
- ระบบพาราซิมพาเทติก ทำให้ผ่อนคลาย เกี่ยวข้องกับการย่อยอาหาร และการนอนหลับพักผ่อน
- ระบบประสาทลำไส้ ควบคุมการทำงานของระบบทางเดินอาหาร
ซึ่งระบบซิมพาเทติกมักทำงานตรงกันข้ามกับระบบพาราซิมพาเทติก ส่วนระบบประสาทลำไส้จะเสริมการทำงานของระบบพาราซิมพาเทติก
การนวดทำให้ร่างกายผ่อนคลายช่วยส่งเสริมการทำงานของระบบพาราซิมพาเทติกและระบบประสาทลำไส้ ยับยั้งการทำงานของระบบซิมพาเทติก ทำให้กล้ามเนื้อหูรูดคลายตัว กระตุ้นการบีบตัวของทางเดินอาหาร จึงทำให้เกิดการเรอและผายลมออกมานั่นเอง
คำแนะนำหลังนวดกดจุด
หลังจาก นวดแล้วเรอ หรือมีอาการขับลมในรูปแบบอื่น แนะนำให้ปฏิบัติตัวดังนี้:
-
ดื่มน้ำอุ่น 1 แก้ว เพื่อช่วยให้ระบบย่อยทำงานดีขึ้น
-
พักผ่อน 15–30 นาที เพื่อให้ร่างกายปรับตัว
-
หลีกเลี่ยงของเย็นหรืออาหารหนักทันทีหลังนวด
การดูแลตัวเองหลังนวดจะช่วยให้ผลการบำบัดอยู่ได้นานขึ้น และลดอาการข้างเคียงต่างๆ ได้